con gli occhiali di Piero…

GLI-OCCHIALI-DI-PIERO1-150x1501414ANNIVERSARI. 17 ottobre 1849 muore Chopin, di lui abbiamo detto anche parlando di George Sand (Aladinpensiero 1 luglio 2013). Un anno fa il 17 ottobre 2013, su Aladinpensiero.
——————————-
FUEDDA SARDU
ASSUNTA
Assunta Assunta
tiramì sa punta
tiramì su pei
Assunta brebei.

———————-
JOHN WILKES
Nasce a Londra il 17 ottobre 1725 John Wilkes (da non confondere con l’omonimo americano che più di un secolo dopo ucciderà Abramo Lincoln).
Parlamentare, patì tuttavia il carcere e l’esilio. Tornò e fu rieletto.
Morì a Londra il 26 dicembre 1797.
Della sua pittoresca e agitata biografia è utile ricordare, a questi nostri anni di confusa democrazia, alcuni insegnamenti.
Oppositore del governo di Sua Maestà, tre cose furono i fondamenti della sua battaglia (vittoriosa):
- la libertà dei giornali di criticare il Governo;
– il diritto degli elettori di scegliere i propri candidati;
– il divieto di arresti arbitrari.

ANDREA PARODI
Il 17 ottobre 2006 muore a Quartu S.Elena il cantante Andrea Parodi.
Era nato a Portotorres il 18 luglio 1955. Aveva 51 anni.
Non è stato dimenticato.
Non è retorica infatti dire che ha lasciato un grande vuoto.
————————————————————-
- Monologo cagliaritano con poesie. Piero Marcialis, su SardegnaSoprattutto

——————————
Monologo cagliaritano con poesie
di Piero Marcialis, su SardegnaSoprattutto

Pubblichiamo i testi del monologo letto da Piero Marcialis nrl portico della Chiesa di San Michele in occasione della FAIMARATHON Cagliari… tra bianchi colli e piazze svoltasi a Cagliari domenica 12 ottobre un percorso che ha coinvolto 10 piazze della città ed un centinaio di accademici, studiosi, professionisti, intellettuali, artisti che si sono prestati a fare i “ciceroni speciali” per spiegare la bellezza della città del sole (SardegnaSopratutto).

Cortesi spettatori, bona genti, siamo nel cuore della vecchia Cagliari, a Stampace, dove io modestamente nacqui, e vi farò sentire oggi, come attore e come autore, a parte poche frasi in italiano, la vivace parlata popolare de is casteddaius, attraverso alcuni miei testi.
Il primo testo che vi propongo si intitola Monologo sardo, mette in scena un cagliaritano doc che, premesso che a lui della lingua sarda non importa nulla, parla solamente ed efficacemente in sardo.

Monologo Sardo

Po nai sa beridadi a mei de sa lingua sarda no m’ind’importat nudda. No serbit. Est una lingua morta: sa lingua morta in bucca fai mali… Toccat a s’indi bogai su viziu. Totus.
No balit a essi nasciu in Casteddu.
Unu podit nasci aundi bolit su sardu de bucca s’indi ddu depit bogai. Forzis chi a Londra chistionant su sardu? A Nueva York fueddant su casteddaiu?
Certu si emus bintu sa guerra imoi femus a Nueva York pighendi a puntad’’e peis a culu is americanus. Emus a pigai is pippius, de piticheddus, e ddis emus a nai: “No si narat tenkiù, si narat grazias”, arregalendi sigarettas. Ma eus perdiu. E inza’ toccat a nosu a nai “okei, tenkiù, verimeci”. Est giustu. Eus perdiuuu!
A mei m’anti scramentau de piticheddu: comenti seu nasciu appu nau “U”, m’anti zaccau una nadiada e m’anti nau si dice “O”.
Duncas eus perdiu. Imoi perou seus prus liberus: c’est sa libertadi.
Podeus scioberai: inglesu, franzesu, spagnolu… beh, si propriu unu est attaccau a terra podit chistionai s’italianu puru, no est proibiu, ancora…
A mei perou s’inglesu no mi praxit meda. Ci funti tropus “o”:
bo-ok, lo-ok, bo-om… perou si pronunciant “u”… a mei custu mi cunfundit.

Duncas a mei mi praxit su franzesu, po mei est sa lingua materna.
No, mamai, mischinedda fueddada in sardu, poberitedda; babbu e nonnu fueddanta franzesu e deu puru comente a issus: trint’annus in miniera in Belgiu, castia a biri tui!

Aici in banca, s’atra dì, a su cassieri dd’appu nau: “messiè, donemuà monargian, sivuplè”… cessu! Est atturau a bucca alluada a palas de su bangu!

No si podit andai ainnantis aici. Ci ‘olit una lei po arrangiai sa faina: un impiegau chi est a su sportellu depit essi obbligau a isciri asumancus duas linguas. E miga mi potzu ponni a fueddai in sardu aintru a una banca! Mi pigant po ignoranti!
°°°O°°°
Ora due testi agrodolci, nel senso che affettuosamente lamentano la condizione della Sardegna e dei sardi e anche nello stesso tempo vogliono incitare a reagire allo stato di cose presente.
Il primo e’ una poesia che si intitola “Ita chistionu a fai?” (Che parlo a fare?), premiata anni fa con una medaglia d’oro a Piacenza.

Ita Chistionu a FAI?

Ita chistionu a fai
Si seus giai museu
Prima puru di essi storia
E totu su pani de onnia dì
Tenit sapori de feli ammisturau
In s’umbra de nuraxis arruinaus?

Cudda felicidadi antiga lastimada
A su tempus feniciu e cartaginesu
Fiat giai colonialismu
Gaunciu marigosu
Chi de sempri si serrat sa bucca.

Occupada sa terra e furriada
A basi militari e bassa industriali,
disterru de ominis capazis
chi ddi nant emigrazioni,
mill’annus de suggezioni
de sanguni e ciorbeddu,
francu su feli fuliau
de cussus chi ddi zerrianta bandius,
armas chi ferint a nosus e totu
cun fruttus de presoni e de grandu paura.
S’Italia s’at donau sa scheda po votai
Cun follius de prumissas de pani e de traballu
Cun risultaus de famini de pani e de cultura,
s’Europa connoscit un’isula de mari de soli e de ispassiu
milli fueddus ci sonant in s’istadi…
in s’ierru torrat su silenziu.
E in su silenziu torraus a chistionai,
e chistionu deu puru in custa lingua antiga
chi est durcu e marigosa de sentidu,

ma ita chistionu a fai?
°°°O°°°

Infine un’altra poesia che lamenta il venir meno dell’uso del sardo.

Deu ddu sciu chi su sardu est morendi

Deu ddu sciu chi su sardu est morendi,
ca in sa ruga no intendu anninnia,
duru duru no intendu cantendi
che in su tempus de sa piccinnia.
Est morendi su sardu, ddu sciu,
ddu cumprendint is mammas po mei,
giai di ora ddu narat sa lei:
po su sardu su sardu est proibiu.
Est proibiu po su sardu, si nau,
de ripiti po isvagu e allirghia
bichiri bichiri bacu bau
est arribau su mei mei.
Ddu ripitu, ddu narat sa lei,
est proibiu donnia giogu e anninnia.
Seus che piscis piscaus cun sa lua,
m’ind’accattu in sa ruga passendi
candu intendu is pippius gioghendi
chi no izerriant prus “mammacua”!
Deu ddu sciu chi no biu piccioccheddu
Chi a su coru mi dongat prexeri
De ‘nd’intendi s’antigu fueddu.
Prus no biu disenniau cun su ghisciu,
o a craboni a sinniali nieddu,
su rettangulu de su pincareddu,
in sa praza, in su logu prus lisciu.
No biu prus is pippius a giogai
sa bardufula a boxis de maccu:
“Poni a rolliu, dda segu, dda spaccu,
dda pinzolu, dda fazzu bolai”.
S’est sturada sa boxi ‘e is pippius,
est giai meda si scinti cumprendi
su chi nanta fueddendi is zius.
Deu ddu sciu chi su sardu est morendi.
°°°O°°°

Vi saluto adesso rendendo omaggio a poetesse e poeti cagliaritani, le cui opere potete trovare in libreria o in biblioteca.

Sono le poetesse Teresa Mundula Crespellani (famosa la sua “Cassola de pisci a sa casteddaia), Franca Ferraris Cornaglia (Ita eus a fai a prandi?), Luigino Cocco (Femus a su Poettu) e Giampaolo Loddo (Su giarretteddu). Grazie a tutti e “atras bortas!”

Lascia un Commento

L'indirizzo email non verrà pubblicato. I campi obbligatori sono contrassegnati *

*

È possibile utilizzare questi tag ed attributi XHTML: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>